Powiedzieć, że Prosecco jest modne, to nic nie powiedzieć. To wino odmieniane przez wszystkie przypadki, pite na salonach, w barach, na łąkach, na biforach, afterach, solo, do śniadania, do kolacji. Pite przez młodzież i seniorów. Przez kompletnych amatorów i koneserów. Ze świecą szukać człowieka, który odmówił by kieliszka Spumante w ciepły, letni wieczór. Skąd ten fenomen?
Przyjrzyjmy się dziś jednemu z najpopularniejszych win na świecie.
Co to jest Prosecco?
Prosecco to włoskie wino musujące produkowane metodą Charmata (tudzież Martinottiego, lub po prostu metodą Prosecco), z aromatycznych winogron szczepu Glera, w której druga fermentacja wina przebiega w szczelnie zamkniętych, stalowych zbiornikach (w odróżnieniu od metody tradycyjnej, gdzie przebiega ona w butelce). Jest to tańsza, szybsza, i, według powszechnej opinii, mniej szlachetna metoda, która pozwala jednak zachować winu świeże, owocowe aromaty – a tego właśnie chcemy w typie wina, jakim jest Prosecco.
Uwaga – Prosecco z kija to nie Prosecco! Wymogi apelacji jasno określają – Prosecco to wino w szklanej butelce. Jeśli widzicie nad kranem za barem napis Prosecco, to ktoś albo się nie wyedukował, albo robi Was w balona!
Skąd?
Z północno-wschodnich Włoch, a konkretnie z regionów Veneto (Wenecja Euganejska) i Friuli – Venezia Giulia. Prosecco jest także nazwą apelacji DOC Prosecco (a także DOCG Prosecco). Niewielu fanów tego wina wie, że Prosecco może występować pod kilkoma wyróżnikami jakości i miejsca pochodzenia.
Prosecco DOC
- Prosecco DOC to największa i najmniej sprecyzowana apelacja, wino z tym oznaczeniem może pochodzić zarówno z Veneto, jak i z Friuli Venezia-Giulia.
Prosecco DOCG
W obrębie DOC Prosecco wyszczególniono kilka mniejszych DOCG:
- Asolo Prosecco Superiore DOCG
- Prosecco Conegliano Valdobbiadene Superiore DOCG
- Prosecco Valdobbiadene Superiore Rive DOCG
- Valdobbiadene Superiore di Cartizze DOCG
Widząc te oznaczenia na etykiecie przede wszystkim dostajemy precyzyjną informację skąd wino pochodzi, a także, dzięki bardziej restrykcyjnym normom produkcji możemy spodziewać się win wyższej jakości. Z tej czwórki to Valdobbiadene Superiore di Cartizze DOCG ma opinię miejsca, gdzie powstają najlepsze Prosecco.
Jak smakuje Prosecco?
Pierwsze skojarzenie jest oczywiste – świeże, owocowe, przyjemne, łatwe w piciu. Czy jednak każda butelka Prosecco będzie do siebie podobna?
I tak, i nie. Prosecco jest apelacją produkującą określony styl wina, więc kupując butelkę możemy spodziewać się określonej charakterystyki – jak wyżej, z aromatami gruszki, jabłka, cytrusów (mniej lub bardziej dojrzałych) czy kwiatów, z przyjemnie zaznaczoną kwasowością i często nutą słodyczy. Naturalnie, szczegółowy profil aromatyczny i smakowy będzie się różnił, zwłaszcza wśród win z różnych apelacji i półki jakościowej. Pozostaje on niewiadomą do momentu otwarcia butelki, jednak jest kilka cech Prosecco, które jesteśmy w stanie wyczytać już z etykiety.
Prosecco rodzaje
Najważniejszą dla wielu informacją, jaką niesie etykieta Prosecco, jest to, czy pijemy Prosecco słodkie, czy Prosecco wytrawne. Chcąc się z nim zapoznać, należy rozszyfrować oznaczenia:
- Prosecco Brut Nature – Prosecco bardzo wytrawne, zawartość cukru 0-3 g/L
- Prosecco Brut – Prosecco wytrawne, 0-12 g/L
- Prosecco Extra Dry – Prosecco lekko wytrawne, 12-17 g/L
- Prosecco Dry – Prosecco półwytrawne, 17-32 g/L
- Prosecco Demi-sec – Prosecco słodkie, 32-50 g/L
Sposób oznaczania słodyczy w Prosecco z pewnością nabrał wielu klientów, którzy kupili Prosecco Dry – czyli, wydawało by się, wytrawne, bądź wręcz Extra Dry, czyli „ekstra wytrawne”. Terminologia jest nieco myląca, należy pamiętać o tym wybierając butelkę.
Drugim istotnym parametrem, poza zawartością cukru, jest „siła” bąbelków, czyli zawartość dwutlenku węgla w winie. Tutaj należy zapamiętać dwa określenia:
Prosecco Frizzante (perliste) – Prosecco mniej musujące, z ciśnieniem na poziomie 1 a 2,5 bar. Bardzo dobrym reprezentantem tego wina jest Prosecco Frizzante od Rechsteinera.
Prosecco Spumante (musujące) – Prosecco bardziej musujące, z ciśnieniem na poziomie min. 3 bar. Bardzo dobrym reprezentantem tego wina jest Prosecco Spumante Brut od Rechsteinera.
Nietypowe Prosecco
Mimo, że Prosecco kojarzy się jednoznacznie z białym winem musującym, to okazuje się, że są od tej reguły wyjątki.
Prosecco różówe – jako, że Prosecco musi składać się ze szczepu Glera min. w 85%, winiarze mogą wykorzystać tę 15%-ową furtkę do tworzenia win różowych. Różowe Prosecco jest rzadkością na półkach sklepowych, a zdecydowanie są to wina warte spróbowania, ze świeżym i radosnym charakterem Prosecco, ale wzbogacone o nuty leśnych owoców i malin. Producent Rechsteiner tworzy takie wino używając lokalnego, czerwonego szczepu Raboso.
Prosecco tranquillo – czyli Prosecco spokojne. Tak, istnieje również Prosecco bez bąbelków, jednak ze świecą można szukać go na naszych sklepowych półkach. Prosecco tranquillo produkowane jest w małych ilościach, głównie na potrzeby rynku lokalnego.
Prosecco - cena
Prosecco nie odniosłoby tak spektakularnego sukcesu na arenie międzynarodowej, gdyby nie jego niezwykle istotna cecha – jest tanie, oraz prezentuje świetną relację ceny do jakości. To, za co konsumenci je lubią, oraz czego w nim szukają – świeżości, owocowości, przyjemnych, nieskomplikowanych doznań sprawia, że nawet Prosecco tanie jest przyjemne w piciu, użyteczne w koktajlach, pobudzające apetyt jako wino do toastu na wesele. Wynika to również z dużo tańszego, niż w przypadku metody tradycyjnej (szampańskiej), sposobu produkcji. W supermarkecie butelkę podstawowego Prosecco dostaniemy nawet poniżej 20zł – są to wina zwykle anonimowe, mało aromatyczne, użyteczne głównie w koktajlach. Podstawowe Prosecco DOC od dobrego producenta, reprezentujące charakterystyczne cechy stylu dostaniemy już za 30-50zł, często z certyfikatem ekologicznej uprawy, jak w przypadku Rechsteiner (link). Dobre Prosecco z apelacji DOCG Superiore to wydatek 70-120zł.
Prosecco do jakiego jedzenia?
Najczęściej, nie ukrywajmy – do żadnego. Prosecco idealnie sprawdza się jako aperitif. Jest też świetną bazą do koktajli (klasyczne – Aperol Spritz lub Bellini). W połączeniu z jedzeniem należy dobierać mu kompanów w zależności, jaki poziom słodyczy mamy w winie – wytrawne Prosecco do owoców morza, ryb, sałatek warzywnych, słodkie Prosecco do deserów i sałatek owocowych.
Smaczne, aromatyczne, uniwersalne, modne, niedrogie… czy trzeba więcej powodów, żeby pamiętać o Prosecco przy najbliższych winnych zakupach?